Οι θανατηφόρες εντάσεις μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν βράζουν στο Κασμίρ, μια αμφιλεγόμενη περιοχή στα βόρεια σύνορα κάθε χώρας.
Μια περιφερειακή σύγκρουση είναι αρκετά ανησυχητική, αλλά οι περιβαλλοντικοί επιστήμονες προειδοποιούν ότι εάν μια χώρα πυροδοτήσει μόνο ένα μέρος των πυρηνικών όπλων της, η κατάσταση μπορεί να κλιμακωθεί σε παγκόσμια περιβαλλοντική και ανθρωπιστική καταστροφή.
Στις 14 Φεβρουαρίου, ένας βομβιστής αυτοκτονίας σκότωσε τουλάχιστον 40 Ινδούς στρατιώτες σε ένα κονβόϊ που διέσχιζε το Κασμίρ. Μια ομάδα μαχητών με έδρα το Πακιστάν που ονομάζεται Jaish-e-Mohammed ανέλαβε την ευθύνη για την επίθεση. Η Ινδία ανταποκρίθηκε, ξεκινώντας αεροπορικές επιδρομές εναντίον του γείτονα – την πρώτη τα τελευταία 50 χρόνια περίπου – και το Πακιστάν ανταπέδωσε καταρρίπτοντας δύο ινδικά μαχητικά αεροσκάφη και συλλαμβάνοντας έναν από τους πιλότους.
Και οι δύο χώρες διαθέτουν περίπου 140 έως 150 πυρηνικές κεφαλές. Αν και πυρηνικές συγκρούσεις είναι απίθανο να συμβούν, οι ηγέτες του Πακιστάν δήλωσαν ότι ο στρατός τους προετοιμάζεται για «όλα τα ενδεχόμενα«. Η χώρα έχει επίσης συγκεντρώσει την ομάδα της που είναι υπεύθυνη για τη λήψη αποφάσεων σχετικών με πυρηνικά χτυπήματα.
«Αυτό είναι το κορυφαίο σημείο πυρηνικής ανάφλεξης στον κόσμο», δήλωσε ο Ben Rodes, πολιτικός σχολιαστής, στη διαδικτυακή εκπομπή «Pod Save the World» της Τετάρτης 27/2/2019.
Για το λόγο αυτό, οι περιβαλλοντικοί επιστήμονες έχουν μοντελοποιήσει πώς η ανταλλαγή πυρηνικών όπλων μεταξύ των δύο αυτών χωρών – αυτό που τεχνικά ονομάζεται ένας περιορισμένος περιφερειακός πυρηνικός πόλεμος – μπορεί να επηρεάσει τον κόσμο.
Αν και οι εκρήξεις θα ήταν τοπικές, οι συνέπειες θα ήταν παγκόσμιες, κατέληξε η έρευνα. Το στρώμα του όζοντος θα μπορούσε να διαταραχθεί και το κλίμα της Γης να κρυώσει για χρόνια, προκαλώντας απώλειες στις καλλιέργειες και στην αλιεία, κάτι που θα είχε ως αποτέλεσμα αυτό που οι ερευνητές αποκαλούν «παγκόσμιο πυρηνικό λιμό».
«Ο κίνδυνος του πυρηνικού χειμώνα δεν έχει γίνει καθόλου κατανοητός τόσο από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής όσο και από το κοινό», δήλωσε στο Business Insider ο Michael Mills, ερευνητής στο Εθνικό Κέντρο Έρευνας για την Ατμόσφαιρα των ΗΠΑ.
«Φτάσαμε στο σημείο να διαπιστώσουμε ότι τα πυρηνικά όπλα είναι σε μεγάλο βαθμό άχρηστα λόγω των παγκόσμιων επιπτώσεων».
Γιατί ένας «μικρός» πυρηνικός πόλεμος θα μπορούσε να καταστρέψει τη Γη;
Όταν ένα πυρηνικό όπλο εκρήγνυται, τα αποτελέσματά του εκτείνονται πέρα από το καταστροφικό κύμα της έκρηξης, την εκτυφλωτική πυρκαγιά και το σύννεφο των πυρηνικών μανιταριών. Οι πυρηνικές εκρήξεις κοντά στο έδαφος, για παράδειγμα, μπορούν να σκορπίσουν ραδιενεργά συντρίμμια και στάχτη για εκατοντάδες μίλια.
Αλλά το πιο τρομακτικό αποτέλεσμα είναι η έντονη θερμότητα που μπορεί να ανάψει τεράστιες πυρκαγιές για μίλια γύρω. Αυτές οι πυρκαγιές, σε βιομηχανικές περιοχές ή πυκνοκατοικημένες πόλεις, μπορούν να οδηγήσουν σε πύρινη λαίλαπα τρομακτικής έκτασης.
«Αυτές οι πυρκαγιές αποδίδουν χιλιάδες φορές την ενέργεια που απελευθερώνεται από τα ίδια τα πυρηνικά όπλα», δήλωσε ο Mills. «Βασικά δημιουργούν τον δικό τους τοπικό καιρό και τραβούν τα πάντα μέσα σε αυτές, καίοντάς τα όλα.»
Ο Mills συνέβαλε στη μοντελοποίηση του αποτελέσματος ενός πυρηνικού πολέμου μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν σε μια μελέτη του 2014. Σε αυτό το σενάριο, κάθε χώρα ανταλλάσσει 50 κεφαλές, λιγότερες από το ήμισυ του οπλοστασίου της. Κάθε ένα από αυτά τα όπλα είναι ικανό να προκαλέσει έκρηξη μεγέθους Χιροσίμα ή TNT περίπου 15 κιλοτόνων.
Το μοντέλο πρότεινε ότι αυτές οι εκρήξεις θα απελευθέρωναν περίπου 5 εκατομμύρια τόνους καπνού στον αέρα, πυροδοτώντας έναν πυρηνικό χειμώνα για δεκαετίες.
Οι συνέπειες αυτής της πυρηνικής σύγκρουσης θα εξαλείψουν το 20 με 50% της στιβάδας του όζοντος πάνω από τις κατοικημένες περιοχές. Οι επιφανειακές θερμοκρασίες θα γίνουν πιο κρύες από ό,τι παρατηρήθηκε ως τώρα, τα τελευταία 1.000 χρόνια τουλάχιστον.
Οι βόμβες στο σενάριο των ερευνητών είναι τόσο ισχυρές όσο το πυρηνικό όπλο Little Boy που έπεσε στη Χιροσίμα το 1945, αρκετό για να καταστρέψει μια πόλη.
Αλλά αυτό είναι πολύ ασθενέστερο από πολλά όπλα που υπάρχουν σήμερα. Η πρόσφατη πυρηνική δοκιμή της Βόρειας Κορέας εκτιμάται ότι ήταν περίπου 10 φορές ισχυρότερη από το Little Boy. Οι ΗΠΑ και η Ρωσία διαθέτουν όπλα 1.000 φορές πιο ισχυρά.
Ωστόσο, ο αριθμός των χρησιμοποιούμενων όπλων είναι πιο σημαντικός από την ισχύ, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της μελέτης.
Πώς οι εκτεταμένες πυρκαγιές θα κατέστρεφαν το κλίμα;
Το μεγαλύτερο μέρος του καπνού στο σενάριο που θεωρούν οι ερευνητές θα προέρχονταν από πυρκαγιές που θα έσπαζαν τα κτίρια, τα οχήματα, τις αποθήκες καυσίμων, τη βλάστηση και πολλά άλλα.
Αυτός ο καπνός θα ανέβαινε μέσα από την τροπόσφαιρα (η ατμοσφαιρική ζώνη που βρίσκεται πλησιέστερα στο έδαφος) και τα σωματίδια θα εναποτεθούν σε ένα υψηλότερο στρώμα που ονομάζεται στρατόσφαιρα. Από εκεί, μικροσκοπικά αερολύματα μαύρου άνθρακα θα μπορούσαν να εξαπλωθούν σε όλο τον κόσμο.
«Η διάρκεια παραμονής ενός σωματιδίου καπνού στη στρατόσφαιρα είναι περίπου πέντε χρόνια. Στην τροπόσφαιρα, η παραμονή είναι μια εβδομάδα», δήλωσε στο Business Insider ο Alan Robock, περιβαλλοντικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο Rutgers που εργάστηκε στη μελέτη.
«Έτσι στη στρατόσφαιρα, η διάρκεια ζωής των σωματιδίων καπνού είναι πολύ μεγαλύτερη, γεγονός που τους δίνει 250 φορές μεγαλύτερη επίδραση».
Η λεπτή αιθάλη θα είχε ως συνέπεια για τη στρατόσφαιρα, που συνήθως βρίσκεται σε θερμοκρασίες βαθιάς κατάψυξης, να είναι δεκάδες βαθμούς πιο ζεστή από ό,τι συνήθως για τα επόμενα πέντε χρόνια. Μετά από αυτό τον πόλεμο θα χρειαστούν δύο δεκαετίες προκειμένου οι συνθήκες να επανέλθουν στο φυσιολογικό.
Αυτό θα προκαλούσε απώλεια όζοντος «σε κλίμακα που δεν παρατηρήθηκε ποτέ», ανέφερε η μελέτη.
Η βλάβη του όζοντος θα επέτρεπε επιβλαβείς ποσότητες υπεριώδους ακτινοβολίας από τον ήλιο να φθάσουν στο έδαφος, να πλήξουν καλλιέργειες και ανθρώπους, να βλάψουν το πλαγκτόν του ωκεανού και να επηρεάσουν τα ευάλωτα είδη σε ολόκληρο τον πλανήτη.
Γίνεται όμως χειρότερο: τα οικοσυστήματα της Γης θα απειλούνταν επίσης απότομα από ψυχρότερες θερμοκρασίες.
Η λεπτή μαύρη αιθάλη στη στρατόσφαιρα θα εμποδίσει τον ήλιο να φτάσει στο έδαφος. Οι ερευνητές υπολόγισαν ότι οι μέσες θερμοκρασίες ανά τον κόσμο θα μειωθούν κατά περίπου 1,5 βαθμούς Κελσίου τα πέντε χρόνια που θα ακολουθήσουν τις πυρηνικές εκρήξεις.
Σε κατοικημένες περιοχές της Βόρειας Αμερικής, της Ευρώπης, της Ασίας και της Μέσης Ανατολής, οι αλλαγές θα μπορούσαν να είναι πιο ακραίες (όπως φαίνεται στο παραπάνω γράφημα). Οι χειμώνες εκεί θα ήταν περίπου 2,5 βαθμούς πιό ψυχροί και τα καλοκαίρια μεταξύ 1 και 4 βαθμούς ψυχρότερα, μειώνοντας τις κύριες καλλιεργητικές περιόδους κατά 10 έως 40 ημέρες. Ο εκτεταμένος θαλάσσιος πάγος θα παρατείνει επίσης τη διαδικασία ψύξης, καθώς ο πάγος αντανακλά το φως του ήλιου.
«Θα ήταν κρύα, σκοτεινά και ξηρά στο έδαφος, και αυτό θα επηρέαζε τα φυτά», δήλωσε ο Robock. «Αυτό είναι κάτι για το οποίο όλοι πρέπει να ανησυχήσουν και για τις πιθανές παγκόσμιες επιπτώσεις.»
Η αλλαγή στις θερμοκρασίες των ωκεανών θα μπορούσε να καταστρέψει τη ζωή στη θάλασσα και την αλιεία από όπου σιτίζεται μεγάλο μέρος του κόσμου. Αυτά τα ξαφνικά χτυπήματα στην παραγωγή τροφίμων κι ο «επακόλουθος πανικός» θα μπορούσαν να προκαλέσουν «παγκόσμιο πυρηνικό λιμό», σύμφωνα με τους συγγραφείς της μελέτης.
Οι θερμοκρασίες δεν θα επανέλθουν στο φυσιολογικό για πάνω από 25 χρόνια.
Οι επιδράσεις μπορεί να είναι πολύ χειρότερες από ό, τι πιστεύαμε προηγουμένως
Ο Robock επεξεργάζεται νέα μοντέλα σεναρίων πυρηνικών-χειμώνων. Η ομάδα του κέρδισε επιχορήγηση ύψους περίπου 3 εκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ από το πρόγραμμα Open Philanthropy Project για να το πράξει.
«Θα νομίζατε ότι το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, το Υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας και άλλες κυβερνητικές υπηρεσίες θα χρηματοδοτούσαν αυτή την έρευνα, αλλά δεν το έκαναν κι ούτε έδειξαν κανένα ενδιαφέρον», είπε.
Από την προηγούμενη εργασία μοντελοποίησης, δήλωσε ο Robock, τα δυνητικά αποτελέσματα μιας πυρηνικής σύγκρουσης μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν έχουν χειροτερέψει. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η Ινδία και το Πακιστάν έχουν περισσότερα πυρηνικά όπλα και οι πόλεις τους έχουν επεκταθεί.
«Θα μπορούσε να είναι περίπου πέντε φορές χειρότερη από ό,τι είχαμε υπολογίσει προηγουμένως», είπε.
Λόγω της βαθιάς γνώσης του για τις πιθανές συνέπειες, ο Robock υποστηρίζει τη μείωση των πυρηνικών οπλοστασίων σε όλο τον κόσμο. Θεωρεί ότι η Ρωσία και οι ΗΠΑ – οι οποίες έχουν σχεδόν 7.000 πυρηνικά όπλα (σ.σ. ικανά να οδηγήσουν τον πλανήτη σε νέα παγετωνική περίοδο χιλιάδων χρόνων) – βρίσκονται σε μοναδική θέση να ηγηθούν.
«Γιατί οι ΗΠΑ και η Ρωσία να μην συμφωνήσουν να τα μειώσουν στα 200; Αυτό θα ήταν ένα πρώτο βήμα», δήλωσε ο Robock.
«Αν ο Πρόεδρος Τραμπ θέλει το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης, θα μπορούσε να μας απαλλάξει από τους χερσαίους πυραύλους, οι οποίοι είναι πάντα σε κατάσταση συναγερμού, επειδή απλώς δεν τους χρειαζόμαστε», πρόσθεσε.
«Έτσι θα πάρει το βραβείο ειρήνης και όχι λέγοντας ότι έχουμε περισσότερα πυρηνικά από οποιονδήποτε άλλο.»
Αυτό το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά από το Business Insider.
Πηγή: DAVE MOSHER, BUSINESS INSIDER
1 MAR 2019
APODYOPTES 