1.Σε ποια ηλικία κατάλαβες πως η μουσική είναι αυτό που αγαπάς να κάνεις; Υπήρξε υποστήριξη για την ενασχόλησή σου αυτή, μέσα από το οικογενειακό περιβάλλον;
«Η αλήθεια είναι πως άργησα να εστιάσω και ενώ υπήρχε η σχετική υποστήριξη, σαν παιδί ήμουν ευαίσθητος σε κάθε είδους περισπασμούς.
Ξεκίνησα κάπου στα 8 εξαιτίας και του οικογενειακού περιβάλλοντος αλλά ήμουν αναποφάσιστος μέχρι τα 13 περίπου όταν και ανακάλυψα πως η μουσική είναι ένα θαυμάσιο πεδίο για να κάνει ότι του κατέβει κανείς…Νομίζω έτσι συνεχίζω μέχρι σήμερα,σε αυτήν την άγνωστη κατεύθυνση.
Αν έπρεπε να το συνοψίσω θα έλεγα πως είχα παιδιόθεν μια ροπή στους αυτοσχεδιασμούς αλλά κατανοώντας πως δεξιοτέχνης δεν ήμουνα, έγινα συνθέτης από αγάπη προς την ελευθερία.
Έτσι αγάπησα την μουσική και στην πορεία πρόσθεσα λόγια και ατμόσφαιρα δηλαδή έγινα στιχουργός και παραγωγός. Παράλληλα προσπαθούσα και προσπαθώ ακόμη να τραγουδήσω με αμφίβολα αποτελέσματα.»
2. Πώς αισθάνεσαι για τον τρόπο που διακινείται σήμερα η μουσική, σε σχέση και με τα πνευματικά δικαιώματα του δημιουργού; Ποιοι είναι οι “δράκοι” με τους οποίους είναι αναγκασμένος ένας καλλιτέχνης να μάχεται στις μέρες μας;
«Οι νόμοι που προστατεύουν την πνευματική ιδιοκτησία είναι αποτέλεσμα πολλών αγώνων και καθόλου αυτονόητοι δυστυχώς. Είναι μέρος μιας προοδευτικής νομοθετικής παράδοσης και κατά την γνώμη μου ένας τρόπος να επιστρέφει η κοινωνία και όχι κάποια βιομηχανία ή το κράτος, ένα μέρισμα στους δημιουργούς-καλλιτέχνες της στηρίζοντας το εισόδημα τους και προστατεύοντας στην ουσία την δυνατότητα τους να είναι δημιουργικοί.
Με την κατάρρευση της δισκογραφίας οι πολυεθνικοί όμιλοι πιέζουν με κάθε τρόπο για να αυξήσουν το δικό τους μέρισμα στην πίτα των δικαιωμάτων συμπιέζοντας τα τοπικά ρεπερτόρια. Στο τοπίο αυτό,το ελληνικό τραγούδι, που είναι αναπόσπαστο κομμάτι μας και καθρέφτης μας, απειλείται. Μέσα του γίνεται μια βαθιά συζήτηση για το ποιοι είμαστε και τι ζητάμε και η συζήτηση αυτή μας περιλαμβάνει όλους είτε μας αρέσει είτε όχι.Πρέπει να παλέψουμε για να μείνει ζωντανό και δυνατό.»
3. Τι σου αρέσει να κάνεις πιο πολύ, όταν δεν ασχολείσαι με τη μουσική;
«Οτιδήποτε,όταν είναι ζεστό το μυαλό μου. Βρίσκω ενδιαφέρον στα πάντα αν και βέβαια έχω τις προτιμήσεις μου. Διαβάζω κυρίως και τα τελευταία χρόνια επιστρέφω στην θάλασσα.
Όταν κρυώνω (όταν το χάνω δηλαδή) κάθομαι στον ήλιο ή σε μια άκρη.Όλο και κάτι θα περάσει,όλο κι από κάτι θα πιαστώ. Με έναν τρόπο η μουσική δεν φεύγει ποτέ.»
4. Θυμάσαι κάποιο ιδιαίτερο περιστατικό(κωμικό ή ό,τι άλλο) που να έχει χαραχτεί στη μνήμη σου, σε κάποια συναυλία ή live performance;
«Ναι θυμάμαι πολλά που θα προτιμούσα να είχα ξεχάσει αλλά πάντα απολαμβάνω τις εξορμήσεις στην Ελληνική επαρχία. Οι περισσότεροι στο συνάφι μας είμαστε στην πράξη ημιεπαγγελματίες οδηγοί κι εμένα μου αρέσει να αλωνίζω όπως και να έχει. Αυτό με αποζημιώνει από πολλές ματαιώσεις.Το πιο διασκεδαστικό είναι οι διακοπές ρεύματος.»
5. Ποια είναι τα τραγούδια σου που ο κόσμος αγάπησε περισσότερο; Μπορείς να μαντέψεις το γιατί; Θεωρείς κάποια άλλα, αδικημένα και αν ναι, ποια δύο πρώτα σου ‘ρχονται στο μυαλό;
«Αυτά που έπαιζε το ραδιόφωνο κυρίως,υπήρξαν και κάποια που ανακαλύφθηκαν σε δεύτερο χρόνο από ένα κοινό. Ή θα έλεγα πως κάποια αποκαλύφθηκαν και σε μένα κάπως ετεροχρονισμένα. Δεν θα τολμούσα ποτέ να πω πως νιώθω αδικημένος ή ότι κάποια από τα τραγούδια μου έχουν αδικηθεί. Πολλές φορές βέβαια το πιστεύω όπως κι ο καθένας αλλά δεν θέλω καθόλου να είμαι αυτός που νιώθει πως αδικείται. Μου είναι αφόρητο.
Κρατάω από την άλλη και μερικά ερωτηματικά για τραγούδια που περπάτησαν αρκετά. Είναι αλήθεια πως συνέβη για άλλους λόγους από αυτούς που είχα στο μυαλό μου. Αν και δεν ξέρουμε ποτέ συνοπτικά τι έχουμε κατά βάθος στο μυαλό μας.
Έχω κάνει ένα τραγούδι που λέγεται «Ένα τραγουδάκι για το τίποτα» που δεν άκουσε σχεδόν κανείς στο οποίο συζητώ αυτό το θέμα με έναν τρόπο.
6. Σε δύο από τα τραγούδια σου “Τι σημαίνει ένα τρένο” και το “Κράτα μου μια θέση στο τρένο”, το τρένο,ως λυρικό σύμβολο,διαδραματίζει έναν ρόλο καταλυτικό. Υπάρχει κάποιος λόγος που σου προκαλεί προσωπικά μια ψυχική σύνδεση με το τρένα;
«Ναι τα τρένα είναι «δεσμευμένα» σε κάποιες διαδρομές…από την άλλη είναι ένας ολόκληρος οργανισμός που ταξιδεύει,κάτι που μεταναστεύει με έναν τρόπο χωρίς να στεριώνει. Όταν ήμουν μικρός κατέβαινα στην Αθήνα με την νυχτερινή αμαξοστοιχία πάντα(ενώ για κάποιο λόγο επέστρεφα με ένα πρωινό τρένο) κι ευχόμουν να μην φτάσουμε ποτέ…γενικώς τότε φανταζόμουν ή και κάποτε δοκίμαζα παράτολμα πράγματα. Αγαπούσα αυτές τις μεγάλες κρύες νύχτες μέσα στον θόρυβο.
Νομίζω πως κάπου τα έχω συνδέσει με μια χειραφέτηση αλλά ίσως και να βρήκα περισσότερο τον εαυτό μου απλά στο σκηνικό.
Κι έπειτα να προσθέσω, υπήρξαν μερικά ταξίδια στην Ευρώπη κάποτε όταν τα τρένα δεν ήταν και τόσο καθώς πρέπει,υπήρχαν ποτά,τσιγάρα κι οι άνθρωποι ήταν σε γενικές γραμμές εγκάρδιοι.Ένιωθες ότι ταξιδεύεις σε ένα κύκλωμα και ανήκεις σε αυτό το κύκλωμα.Τα τρένα ήταν το διαδίκτυο της αναλογικής εποχής.»
7. “Η ευτυχία είναι αυτό που περιμένουμε να ‘ρθει..μα κάτι ζωντανούς μας κρατά κι είναι μόνο ένα βήμα πιο πέρα..” Δε ξέραμε ποιον από όλους σου τους στίχους να ξεχωρίσουμε στα τόσα σου τραγούδια, αυτό που σίγουρα συνειδητοποιούμε ακούγοντας σε, είναι πως πάνω από όλα ο Μανώλης Φάμελλος είναι ένας γνήσιος ποιητής. Αλήθεια, έχεις σκεφτεί την έκδοση ενός βιβλίου;
«Αν πρόκειται για κάποια συνοπτική έκδοση των τραγουδιών ίσως να με ενδιέφερε αλλά μετά σκέφτομαι πως δεν θα πρόσθετε και τίποτα…Παίζω κατά καιρούς με την ιδέα να προσπαθήσω κάτι άλλο αλλά είναι μια μεγάλη απόφαση που στην πράξη φαίνεται ότι αδυνατώ να πάρω αν και πρόκειται σίγουρα για ένα ιδιαιτέρως γοητευτικό και αρκετά «δικό» μου άγνωστο.
Για να με απαλλάξω από το δίλλημα αποφάσισα πως όσο μπορώ να γράφω τραγούδια,θα συνεχίσω να γράφω τραγούδια.Μέχρι να αλλάξω γνώμη.»
8. Συχνά μας ρωτάνε για το “μέλλον” και για τα σχέδια μας γύρω από αυτό. Οι επιστήμονες , ωστόσο, επισημαίνουν πως αυτό που πραγματικά υπάρχει, είναι ένα “μόνιμο και διαρκές παρόν”. Υπό αυτή την παραδοχή, πώς θα επιθυμούσες να υφίσταται ένα μόνιμο και διαρκές παρόν, που να “φορτίζει” χωρίς να “φορτώνει”το μέσα σου;
«Δεν μπορώ να φανταστώ πως μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο μιας και η ύπαρξη ενός θετικού φορτίου προϋποθέτει την ύπαρξη κάποιου αρνητικού και αντιστρόφως. Κάθε παρόν περιέχει όλο το παρελθόν και όλο το μέλλον και μέσα μας ζει όλο αυτό σε μια μικρογραφία,είναι το μερίδιο που μας αντιστοιχεί..Εάν θελουμε μπορούμε να κάνουμε πραγματικά κάτι με αυτό ή απλά αρκούμαστε στο να το ξοδέψουμε στην αγορά… που και αυτό ίσως είναι κάτι.
Οπότε κάτι που φορτίζει μόνο μου φαίνεται τερατώδες,δεν θέλω να το σκέφτομαι.
Πάντα θα υπάρχει μια σκοτεινή δύναμη που θα αναζητά να εκφραστεί και το να οραματιζόμαστε μια υπερθετική ουτοπία έχει νόημα μονάχα στο βαθμό που αυτό μπορεί να μας προσφέρει κάτι στην πραγματικότητα. Αλλά δεν έχει,μόνο να μας αποπλανήσει μπορεί. Και το μόνιμο και διαρκές παρόν υπάρχει σαν διάνυσμα,έχει ανάγκη μια αφετηρία και έναν ορίζοντα.Αλλιώς είναι μια σαπουνόφουσκα και η ζωή μας σαπουνόπερα.
9. Να περιμένουμε πως θα περάσεις το κατώφλι του στούντιο, σύντομα;
«Ετοιμάζω ένα δίσκο που θέλω να πιστεύω ότι τελειώνει αν και δεν με βιάζει κανείς…εκτός ίσως από τον επόμενο δίσκο που υπογείως με πιέζει να ξεκινήσει.»
APODYOPTES 