«…πολυπρόσωπες οι διαδρομές, οστά και σάρκες συνδεδεμένα…» -γράφει ο Χριστόφορος Τριάντης

«Τα δάκρυα είναι ένα ακραίο χαμόγελο»  
Σταντάλ

Αιώνες κι αιώνες οι άνθρωποι εκτελούν τις ίδιες ή διαφορετικές διαδρομές (λίγο παραλλαγμένες οι ταξικά προνομιούχοι). Συγχρωτίζονται με χιλιάδες άλλους. Ένας σωρός από πολυπρισματικά πρόσωπα και κρανία παρελαύνουν, σε όλες τις εκδηλώσεις του βίου. Δημιουργείται ένας μακρύς κατάλογος επαφών, αναζητήσεων και απογοητεύσεων. Υπάρχουν κινήσεις, συνομιλίες, μονόλογοι, διάλογοι, συνάφειες και διαδοχικές συνευρέσεις (επιτυχημένες ή όχι).

Και στα επιούσια -διαπροσωπικά- τεκταινόμενα, πρωτοστατεί τροπαιούχα και παντοδύναμη: η ξερή εργασία. Είναι παρούσα καθημερινά και ιδιαιτέρως τακτικά (στις περισσότερες των περιπτώσεων). Ημιτρομοκρατική συνήθεια. Ας μην ξεχνάμε τις εργατοώρες που ξοδεύονται προς τιμήν των αγίων του εμπορίου και της οσίας μονέδας (κυρίως).

Ναι, λοιπόν, πολυπρόσωπες οι διαδρομές, οστά και σάρκες συνδεδεμένα (αρμονικά και όχι, ατέχνως και εντέχνως, αποκαθαρμένα και αμαρτωλά). Περικλείουν, ως μια αναφορά στον χαμένο χρόνο, αυτό που υποψιαζόμαστε ή λέμε : πνεύμα ή ψυχή. Οι άνθρωποι μοχθούν ατέρμονα και αέναα (κατ’ επανάληψη και απ’ την εποχή των παγετώνων) για γνώση, δύναμη, ασφάλεια και θάνατο (ήσυχο).

Μα, τι είναι αυτό το ελάχιστο που πρέπει να έχουν τα ανθρώπινα στοιχεία (πνεύμα και αίμα ενωμένα), ώστε να ξεπερνούν τις παραπάνω διαδικασίες και το απλό γεγονός της αναπνοής; Με λίγα λόγια τι είναι αυτό που μας ενώνει ή έστω μας φέρνει κοντά (λογοτεχνικά και ανθρώπινα); Η απάντηση είναι απλή και εύκολα κατανοητή απ’ όλους: το χαμόγελο. Κατάλοιπο θεών, απομεινάρι αθανασίας (προπατορικά και άχρονα). Και ο ίδιος ο Θεός χαμογελά, κάποιες στιγμές.