«Ένα από τα πιο περίπλοκα και όμορφα βιβλία τέχνης που δημιουργήθηκε ποτέ, το Codex Seraphinianus είναι επίσης ένα διαχρονικός διαλογισμός» – από τον Αριστοτέλη Τριάντη

Το 1976, ο Ιταλός καλλιτέχνης, αρχιτέκτονας και σχεδιαστής Luigi Serafini, σε ηλικία 27 χρονών έθεσε ως στόχο εκείνη την περίοδο να δημιουργήσει μια πολύπλοκη εγκυκλοπαίδεια φανταστικών αντικειμένων και πλασμάτων που πλησίαζε κάπου μεταξύ του αινιγματικού αλφάβητου του Edward Gorey, στο cabinet of curiosities του Albertus Seba, στο βιβλίο των υπερρεαλιστικών παιχνιδιών, και της Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων.

Επιπλέον δεν ήταν γραμμένη σε μια οποιαδήποτε συνηθισμένη γλώσσα αλλά σε μια ακατανόητη αλφάβητο που φαινόταν να είναι ένα conlang (world of fantasy constructed languages), μια προσπάθεια τόσο σύνθετη που αποτελεί ένα από τα υψηλότερα κατορθώματα της κρυπτογραφίας.

Του πήρε σχεδόν τρία χρόνια για να ολοκληρώσει το έργο και αλλά τρία για να το δημοσιεύσει αλλά όταν τελικά κυκλοφόρησε, το βιβλίο, ένα παράξενο και υπέροχο αριστούργημα της τέχνης και της φιλοσοφικής πρόκλησης στο χείλος της εποχής της πληροφορίας προσέλκυσε ένα αυξανόμενο αριθμό ακολούθων και συνέχισε να συγκεντρώνει το ενδιαφέρον και μετά την εξάντληση της πρώτης έκδοσης της κυκλοφορίας του.

Σε μια συνέντευξη για το Wired στην Ιταλία, ο Serafini εύστοχα περιγράφει την λεπτή ομοιότητα με τα παιδικά βιβλία για το πώς μαγεύει και καλλιεργεί την φαντασία μας με την περίεργη ομορφιά του:

“Αυτό που θέλω με το αλφάβητο μου να μεταφέρω στον αναγνώστη είναι την αίσθηση ότι τα παιδιά αισθάνονται μπροστά από τα βιβλία, δεν μπορούν ακόμα να καταλάβουν. Το χρησιμοποιώ για να περιγράψω αναλυτικά ένα φανταστικό κόσμο και να δώσω ένα συνεκτικό πλαίσιο. Οι εικόνες προέρχονται από την σύγκρουση μεταξύ αυτού του φανταστικού λεξιλογίου και του πραγματικού κόσμου… Το Codex έγινε τόσο δημοφιλές επειδή σας κάνει να αισθάνεστε πιο άνετα με τις φαντασιώσεις σας. Ένας άλλος κόσμος δεν είναι εφικτός, αλλά μία φαντασίωση ίσως είναι.”

Η παιχνιδιάρικη αντιμετώπιση των βιβλίων αυξάνει και την τιμή τους, και ο Seraflini δίνει ένα πιο σοβαρό μήνυμα και μας μαρτυρά πως σαγηνεύει επιλεκτικά την προσοχή μας.

“Η νέα έκδοση είναι πολύ πλούσια, αλλά και ακριβή, το ξέρω, αλλά είναι ακριβώς όπως στην ψυχανάλυση: Τα ζητήματα χρημάτων και της τιμής είναι μέρος της διαδικασίας επούλωσης. Στο τέλος της ημέρας, το Codex είναι παρόμοιο με τη δοκιμή στο inkblot Rorschach. Μπορείτε να δείτε αυτό που θέλετε να δείτε. Μπορείτε να σκεφτείτε ότι μιλάει σε σας, αλλά είναι απλά η φαντασία σας.”

Αναμφίβολα ένα από τα πιο περίπλοκα και όμορφα βιβλία τέχνης που δημιουργήθηκε ποτέ, το Codex Seraphinianus είναι επίσης ένα διαχρονικός διαλογισμός για το τι είναι είναι πραγματικά η «πραγματικότητα», μία εν όλο επικαιρότητα στη σημερινή εποχή των φαινομενικά σουρεαλιστικών κατορθωμάτων όπως η Εμβιομηχανική, ολόκληρες νέες μορφές ζωής, που εκσφενδονίζουν υποατομικά σωματίδια η μία στην άλλη γρηγορότερα από την ταχύτητα του φωτός, και κωδικοποιεί ένα ολόκληρο βιβλίο πάνω σε ένα μόριο DNA.

Για πρώτη φορά τώρα μετά από τριάντα χρόνια, το Codex Seraphinianus επανεκδίδεται σε μια πολυτελή νέα έκδοση από τον οίκο Rizzoli – οι οποίος έχει μια τάση να φέρνει στο φως ξεχασμένους πολύτιμους «λίθους» – με τον Serafini, τώρα στα 60 του να υπογράφει σε κάθε πολυτελή τόμο αυτής της πανέμορφης εκτύπωσης.

Πηγές:

• Wikipedia
• Brainpickings.org